Gëzim Arifi
(fragment)
Ishte mëngjesi i të premtes së parë të muajit qershor.
Papritmas u zgjova nga gjumi, shikova poshtë, nga avioni peizazhi filloi të ndryshonte. Po shkoja paralel me diellin dhe disa re ngjyrë portokalli. Pas pak retë portokalli filluan të zhduken dhe filluan të duken disa kunja ngjyrë kafe me një maje jo edhe aq shumë të theksuar, vërtetë kishin një pamje tmerruese, të krijonin përshtypjen se janë duke pritur që të të therin, si mysafirin e paftuar e të padëshiruar.
Stafi i avionit filloi të na paralajmërojë që t’i vëmë rripat e sigurisë. Kishin mbetur edhe pak më shume se njëzet minuta për të ateruar. Peizazhi ngjyrë kafe nuk hiqej nga sytë e mi. Sa më afër që i afroheshim tokës, aq më i frikshëm bëhej, duke na e krijuar përshtypjen se po ateronim mbi një tokë të djegur, të gërryer nga disa lumenj gjaku që vazhdonin rrjedhën e tyre të qetë. Një qetësi e tmerrshme.
Aterrimi ishte më i frikshëm se që e kisha menduar. Në fillim mendoja se po biem në një pistë të ndërtuar nga balta, ku nga pluhuri nuk dalloheshin as shenjat e sigurisë, as sinjalet. Por, më doli e kundërta: ishte një pistë nga zhavorri që më tundi trutë kur ramë mbi të. Nga dridhja dhe zhurma. Aty afër meje ishte ulur një vendor, të cilit tërë ajo zhurmë as që ia nxori gjumin. Erdhi koha që të dilnim nga avioni, e ai vazhdonte të flinte. Mora guximin dhe e shkunda që të zgjohej dhe i kërkova që të më lironte rrugën për të dalë. Isha ulur pranë dritares. Më shikoi i përgjumur dhe nuk më tha as edhe një fjalë të vetme, por nga mënyra se si e lëvizi kokën, e kuptova që do ta lëvizte bythën. Por, nuk e bëri. Lëvizi vetëm këmbët mënjanë, e me këtë më dha leje që të vazhdoj. Disi ia dola që të kaloj mbi të dhe të dal pa e prekur njeriun e përgjumur.
***
Gjatë daljes nga avioni, dy policë, me mustaqe si bisht miu dhe me armë në supe, më shikonin sikur të isha ndonjë kriminel. Pasagjerët, nën një disiplinë ushtarake, të renditur njëri pas tjetrit, të heshtur, vazhduam rrugën drejt linjës së pasaportave, pa guxuar as të shikojmë anash. Arritëm. Pas një pritjeje të gjatë dhe të mundimshme, kur më erdhi radha e kontrollit të pasaportës, erdhi një oficere e policisë. Një gjysmë ore folën e qeshën. I mirëkuptova policët, sepse oficerja që erdhi ishte shumë e bukur. Edhe pse ishte kokëmbuluar me shami, mbulesa nuk ia kishte dalë që ta fshihte bukurinë e fytyrës së saj. Sikur e theksonte edhe më shumë. Policët ikën, më në fund, dhe ajo mbeti e vetme. Unë prisja për ndonjë sinjal për të vazhduar, por ajo as që më shikonte. E kuptova që s’e kishte në mend të më thërriste. U afrova si me drojë dhe e përshëndeta: Hello me’am! As që i ngriti sytë. Mendova që ka problem me të dëgjuar dhe në asnjë mënyrë nuk më shkonte mendja që në traditën arabe nuk lejohet të përshëndesësh një oficere të policisë apo femër. Derisa unë shikoja një TV flat screen, në mur, të cilit ia kishin vënë edhe një tentene sipër, në formë trekëndëshi, ajo më vuri vulën në pasaportë dhe ma kthehu shpinën. Dikush nga pas më tha që mund të vazhdoja. I frikësuar se do më kthejnë prapë, se oficerja nuk më dha leje që të iki, vazhdova rrugën në Korridorin e Paqes, pa guxuar të shikoj mbrapa.
Dola nga aty, ndeza një cigare. Dhe prisja taksinë të vinte të më merrte. Temperaturat në atë ditë qershori ishin rreth gjashtëdhjetë gradë celsius. Era fyente e ngrohtë dhe tërë pluhurin që sillte nga shkretëtira më dukej që po e hidhte mbi mua. Pluhuri filloi të përzihet me djersët e mia dhe më dukej se ballit po më rridhte gjak.
Më në fund erdhi taksia. Taksisti mbante në duar një paketë të grisur të këpucëve në duar, kishte shkruar emrin tim aty. Hipa në veturë, e përshëndeta, por ai nuk ma ktheu fare. Apo më përshëndeti në gjuhën e tij e nuk e kuptova se, në të njëjtën kohë, bisedonte me disa të tjerë. Vazhduam rrugën drejt parkingut të aeroportit, pa ndërruar as edhe një fjalë të vetme. Në parkingun e aeroportit më priste shoferi i cili quhej A. Me të ishte edhe një person tjetër.
Hyra në veturën e tyre dhe, me një anglishte të varfër, filluam përshëndetjet. Për dallim nga ai i pari, ky fliste nga pak anglisht dhe çka ishte më me rëndësi, më përshëndeti. Dolëm nga parkingu, vendosa rripin e sigurisë. Ata filluan të qeshnin me mua. Edhe unë, ballkanasi, e hoqa rripin dhe ata u ndalën së qeshuri. Por, gjatë kohës sa ngiste makinën, me një shpejtësi sa dyfishi i asaj që lejohej, filluan të bisedojnë në gjuhën e tyre. Unë nuk kuptoja as edhe një fjalë të vetme. Kalonim disa ura të gjata, rafineri nafte dhe gazi dhe gjatë rrugës na përcillte një tubacion i cili përcillte naftën apo gazin deri në Gjirin Persik, që nuk ishte larg. Aty-këtu kishte edhe disa punëtorë apo kalimtarë, të cilët, me kokë të ulur, kalonin dhe disa nga ta mbi supe kishin të ngarkuar nga një ngarkesë, gjë që i bënte të dukeshin si skllevërit që kishim parë nëpër filma.
***
Kështu, iu afruam qytetit B., ku shtëpitë ishin të ndërtuara nga balta, me ballkone të blinduara, trotuare dhe parkingje me bërllok. Pirgjet e bërllokut vëreheshin më shumë se çdo gjë tjetër në atë vend. Edhe pse Qyteti i Baltës ishte i ndërtuar në Tokën e Shenjtë, Zoti ishte treguar shumë dorështrënguar ndaj këtyre njerëzve.
Papritmas, në anën tjetër të rrugës, filloi një zënkë e vogël, (së paku ashtu ma shpjeguan shoferi dhe shoqëruesi i tij). Unë dëgjova vetëm një krismë revoleje, pastaj, menjëherë, të gjithë që ishin aty pranë, filluan të mblidhen rreth atij që gjuajti me armë. Ai u mbulua nga turma, disa e godisnin, disa më duket që e përkrahnin, por pak rëndësi kishte kjo. Nuk vonoi shumë, konflikti mori përmasa të mëdha: në nivel fisesh apo lagjesh, me sa e kuptova unë. Filluan të shtohen krismat e automatikëve dhe pistoletave. Masa e njerëzve vinte duke u rritur. Mbeta i vetëm në makinë dhe kërkova nga shoferi të vazhdonte rrugën dhe të më dërgonte sa më shpejtë aty për ku edhe ishim nisur. Por ai, nga kureshtja, dëshironte ta shihte ngjarjen deri në fund e, pse jo, të bëhej edhe pjesë e konfliktit.
***
Pas një kohë të gjatë, vite m’u duken mua, më në fund vazhduam rrugën, duke i lënë ata që ta vazhdonin luftën e tyre. I pluhurosur, i djersitur dhe i stresuar nga kjo përvojë, vazhduam rrugën nëpërmes qytetit B. Pamjet përsëriteshin: e njëjta infrastrukturë, me shtëpi prej balte, dykatëshe, si dhe njerëz që kacavareshin mbi mure duke shikuar se kush po kalonte andej.
Përballë njerëzve, ishte lumi që mbante të njëjtin emër si qyteti. Rrjedha e tij ishte shumë e ngadaltë, e uji kishte ngjyrë. Disa njerëz me pallto, në atë temperaturë mbi gjashtëdhjetë gradë, shëtisnin të veshur si në mes të dimrit dhe më ngjanin me disa bashkëvendës të mitë që në janar shëtisnin me maica rrugëve të qyteteve tona. Disa të tjerë peshkonin çorape dhe thasë plastike në vend të peshqve dhe dukeshin të gëzuar.
Papritmas shoqëruesi i shoferit më pyeti:
“Prej nga je?”
Ia ktheva:
“Nga Evropa”.
“Mirë”, dhe ngriti gishtin për të mos e thënë më as edhe një fjalë të vetme.
Më në fund arritëm te vendi për ku ishim nisur. Zbrita nga makina, më ndihmuan që të nxjerr valixhet nga bagazhi dhe ikën pa më dhënë mundësinë as që t’i falënderoja që më shoqëruan, por as që t’u thosha së paku se edhe unë vija nga një vend pothuaj i njëjtë me të tyrin. Se edhe në vendin tim njerëzit festojnë vrasjet, se në lumë peshkojnë qese bërlloku, thasë specash, apo këpuca të hedhura. Vozisin sikur të çmendur, të përqeshin dhe të hapin sytë kur kalon pranë tyre, sikur të ishe nga një planet tjetër. Të gënjejnë pa fije turpi. Religjionin dhe Zotin e përdorin për të mashtruar, jo për të besuar e paqesuar shpirtin. Desha t’u them për sa e sa ngjashmëri që kishim, por u larguan me nguti. Ishin vonë edhe ata. Sikur ne.
Kjo ishte dita e parë në qytetin B.
Gjithsej i kam kaluar 333 ditë në atë qytet.
Basra, Irak
2015
