Salla e Teatrit “Adriana” në Ferizaj ishte mbështjellë me zi. Qindra qytetarë, të prirë nga Kryetari i Komunës, Agim Aliu, deputetë të Kuvendit të Kosovës, zëvendësministra, përfaqësues e drejtues të institucioneve politike e shoqërore, drejtues të Shoqatës të të Burgosurve Politik të Kosovës, veprimtarë të çështjes kombëtare e familjarë të tyre nga të gjitha trojet etnike shqiptare, sot në hollin e Teatrit, i dhanë lamtumirën e fundit, ngushëlluan familjarët e vendosën buqeta lulesh në arkivolin e veprimtares e mësueses së dalluar, Nazire Zogaj e cila dje mbylli sytë përgjithmonë.
Të pikëlluar thellë, pjesëmarrësit në këtë mbledhje komemorative që u mbajt pas homazheve, përkujtuan veprimtaren e mësuesen Kraja si një heroinë, që asgjë nuk arriti t’ia mund dashurinë për atdheun, për lirinë, madje as vuajtjet e sakrificat e gjata në burgje e torturat e armikut.
Në fjalën e tij në këtë mbledhje komemorative, Kryetari i Ferizajt, Agim Aliu tha se humbëm, një grua, një familjare, një veprimtare, një sypatrembur e edukonjëse të brezave, humbëm e po i japim lamtumirën e fundit, ikonës së mospërkuljes, mësueses së brezave, zonjën që në çdo shkronjë të kësaj fjale merr kuptim, Nazire Kraja.
“Sot, kur nga retë qielli është pak i dukshëm, spikat zëri i saj trimëror. Kockat që i’a dha pa kusur për dekada kësaj toke e njerëzve të saj, për pak do t’i dorëzohen përgjithmonë asaj që ajo aq shumë e deshi, tokës stërgjyshore, Krajës mahnitëse skaj bukurive të pasosura që kush më tepër se shpirti i saj i meriton. Janë kohët dëshmitare, një emër mes njerëzve, që panë e i’u përkulën përpjekjes fisnike e të palëkundur të një zonje që kishte ndarë fatin e saj me lirinë e popullit, me gjakun që asnjëherë nuk humb në luftë kundër robërisë, me dijen e atdhedashurinë e paskaj që i brumosi brezat. Burgjet ishin grila. E grilat nuk trembnin syrin e zemrën e çeliktë të mësueses Nazire. As Mitrovica, as Nishi, Podgorica, Beogradi e Spuzhi ku armiku ngriti kështjellat e robërisë, shtretërit e gjakosura të fundjetës së mijëra shqiptarëve, nuk përkulën shtatin e saj, nuk dobësuan zemrën e saj, nuk zmbrapsën forcën e saj. Ajo ishte atje, krenare e shpresëplotë, se një ditë do të frynte era e lirisë, në pragun zor të kapërcyeshëm pa gjak e sakrificë, të robërisë. Krajës i’u këput krahu i shqiponjës që zotëronte sa andej-këndej, ajrin e freskët të lirisë në trojet e të parëve. Ferizaj humbi personifikimin e rrallë të sakrificës, vuajtjes e papërkuljes, që pa më të voglin dyshim, do ta kujtojnë sa të jetë jeta, brezat. Mbahuni të fortë për besën e forcën e mësueses Nazire. Ajo ishte shkëmbi i pathyeshëm kur e zeza kaploi çdo shqiptarë. Ajo dha provën se njeriu ka zemër çeliku kur dashuria për atdhe ka lëshuar rrënjë.Lamtumirë mësuese Nazire! Prehu në paqen e pafundme!” tha mes tjerash Kryetari Aliu.
Me një fjalë rasti, qindra të pranishmëve në sallë në këtë mbledhje komemorative i’u drejtua edhe kryetari i Shoqatës të të Burgosurve Politik të Kosovës, Hydajet Hyseni. Ai e kujtoi të ndjerën si një bijë sypatrembur të Krajës kreshnike, e çeliktë në dashurinë e saj për atdheun dhe e papërkulur ndaj kthetrave të robërisë sllave. Ai evokoi kujtime e rrëfime nga periudhat e burgut të të ndjerës si dhe veprimtarinë e përbashkët e rolin që kishte në demonstrimet popullore kundër robërisë serbe.
Vlerësimet më të larta për personalitetin e të ndjerës, guximin, dijen e atdhedashurinë e saj dha edhe deputeti i Kuvendit të Kosovës, njëherit veprimtari e ish i burgosur politik, Elmi Reçica. Ai tha se Nazire Kraja ka qenë një nga veprimtaret më të dëshmuara, më atdhetaret dhe më të sinqerta.
“Ka qenë ajo që tërë jetën e saj nuk është ndalë, nuk ka rresht së punuari për kombin dhe vendin. Vërtet është një moment shumë pikëllues dhe tejet i dhimbshëm, ndarja nga jeta e atdhetares së shquar të çështjes kombëtare, të burgosurës politike, mësueses së shquar, bashkëveprimtares, Nazire Kraja. Atdhetarja e jashtëzakonshme, Nazire Kraja gjithë jetën e saj u angazhua për çështjen kombëtare shqiptare, duke i shërbyer atdheut me besnikëri e duke punuar me vetmohim për të realizuar interesat kombëtare. Ajo si pedagoge e dalluar e arsimit, ndër vite edukoi breza të tërë shkollarësh në frymën e atdhedashurisë, duke rrezatuar dashuri ndaj atdheut, ngritjen e vetëdijes kombëtare, dije dhe kulturë” tha mes tjerash deputeti i Kuvendit të Kosovës, Elmi Reçica, i cili elaboroi gjerësisht veprimtarinë e së ndjerës, vitet në arsim e vuajtjet e sakrificat e saja në burgje.
Të pranishmit dëgjuan edhe rrëfimin e veprimtares e mikes Hanumshahe Ilazi, për siç e quajti ajo, motrën e saj, tashmë të ndjerën, Nazire Kraja. Ajo me emocione kujtoi vullnetin e fortë të së ndjerës, rrëfimet për periudhat kohore të kaluara bashkë e guximin e vendosmërinë që spikati përherë të ndjerën.
Fatbardha, e bija e së ndjerës, duke falënderuar qindra pjesëmarrësit në këtë mbledhje komemorative, organizatorët që ju gjenden pranë familjes, shpalosi një moment të veçantë e tejet emocional me të ëmën, atë të lënies së një fotografie nga ajo, me emrat e tri vajzave të saj, e dedikimin prekës, kur ajo të mos jetë më.
Me lot, pikëllim pafund, e qindra ngushëllime që u thanë e u shkruan në librin e zisë për të ndjerën, u mbyll mbledhja komemorative me njoftimin se e ndjera do të varroset nesër (16.12.2019) në Krajë, Mali i Zi, kurse nisja e organizuar me autobusë nga Ferizaj bëhet po nesër, nga ora 7:30-8:00 nga parkingu i “Viva Fresh Store”, përballë Stacionit Policor në Ferizaj.
