Yndyrnat gjenden ne ushqime te ndryshme ne forma te ndryshme. Ato kane te perbashket formen kimike te perbere prej nje zinxhiri atomesh karboni dhe hidrogjeni, ku vendosja e hidrogjeneve, madhesia e zinxhirit dhe lidhjet e dyfishta i japin edhe funksionet e ndryshme metabolike. Yndyrnat omega 3 jane acide lyrore me lidhje te dyfishte ne karbonin e 3-te te zinxhirit nga krahu I grupit metilik, ndersa ato omega 6 e kane lidhjen e dyfishte ne karbonin e 6-te. Yndyrnat me te lakuara ne lidhje me efektet positive ne shendet jane yndyrnat omega 3. Keto yndyrna ndahen ne 3 lloje acidesh lyrore, te cilat njihen me inicialet EPA, DHA, dhe ALA. Dy te parat gjenden te peshqit dhe prodhimet e detit ndersa ALA gjendet te bimet si vaji i linit dhe i arres. Yndyrnat omega 3 qe gjenden te peshqit jane ato qe kane ndikimin me te madh ne uljen e rrezikut kardiovaskular duke ndikuar ndjeshem ne uljen e inflamacionit, uljen e treglicerideve, reduktimin e formimit te trombeve dhe stabilizimin e ritmit te zemres. Per me teper, permbajtja e ulet e peshqve ne yndyrna te ngopura, i ben ato nje zevendesues te shkelqyer te mishit te kuq ne trajtimin e semundjeve kardiake dhe hiperkolesterolemise.
Sa peshk duhet te konsumojme?
Konsumi i 2-3 racioneve peshk te yndyrshem ne jave eshte lidhur me permiresim te ndjeshem te shendetit te eneve te gjakut dhe te profilit lipidemik. Nje racion eshte i barabarte me perafersisht 200gr. Peshqit me yndyre te dobishme jane sardelet, skumbri, acuget dhe salmoni.
A ndikon njesoj vaij i linit si vaji i peshkut?
Vaji i linit eshte gjithashtu i pasur ne omega 3, por te formes ALA (alfa linolenic acid), e cila duhet te konvertohet ne EPA dhe DHA nepermjet disa enzimave te posacme ne organizmin e njeriut. Persona qe kane pamjaftueshmeri te kesaj enzime nuk perfitojne ndjeshem nga marrja e vajit te linit. Gjithsesi, vaji i linit permban polifenole te cilat kane efekte te dobishme kunder kancerit dhe semundjeve te zemres. Blerina Bombaj
Must Read