Pjesë e manifestimit kulturor “Te Recuerdo” të Gjenevës ishte edhe dokumentari “Kosova, dhembje dhe krenari”
Rrethi Shqiptar – Mejrinas i Gjenevës në bashkëpunim me katër shoqata të tjera kulturore të komunës Meyrin, ,kanë organizuar një fundjavë me aktivitete të shumta kulturore.
Në të dyja mbrëmjet vëmendjen e publikut e ka zgjuar dokumentari i autorit Bali Thaqi “Kosova, Dhimbje dhe Krenari”.
Të pranishmit me autorin dhe përmbajtjen e programit i ka njoftuar Agim Paçarizi, kryetar i shoqatës së lartpërmendur e cila ishte edhe nismëtare e kësaj ngjarje të rëndësishme.
Zoti Paçarizi në cilësinë e historianit i ka bërë një vështrim kritik në kuptimin pozitiv dokumentarit “Kosova, dhembje dhe krenari”. Kurse autorin e këtij dokumentari e ka përgëzuar për guximin dhe sakrificën,ngase në rrethana tepër të rënda ai ka arritur realizimin e shumë pamjeve të tmerrit, të kryera nga kriminelët serbë, të cilët në luftën e fundit vranë e masakruan qindra shqiptar të Kosovës.
Meqë autori është nga regjioni i Malishevës, pjesën dërmuese të pamjeve i ka xhiruar në këtë komunë dhe në fshatrat e saj.
Pastaj publikun në sallën “Forum” të Meyrin-it e ka përshëndetur François Hernot anëtar i Kryesisë së Rrethit Shqiptar –Mejrinas. Ai, si aktivist i njohur dhe me përvojë të gjatë dhe si ish-Kryetar i Kuvendit të komunës së Meyrin-it është shprehur mjaft i kënaqur me integrimin e mirëfilltë të shqiptarëve, tek të cilët sheh tipin e njeriut të vyeshëm e me prirje për të bërë shkencë, art e kulturë dhe çdoherë të gatshëm për të bashkëpunuar me komunitete të tjera.
Autori i këtij dokumentari edhe pse me profesion inxhinier i gjeologjisë, punës rreth dokumentarit në fjalë i është qasur me dëshirën e vetme që brezave tu lë diçka me vlerë nga historia e popullit shqiptar. Ai këtë synim e ka arritur duke prekur çdo periudhë që nga ilirët e deri te shtetndërtimi i Kosovës së pushtuar nga serbët për më se një shekull.
Në mënyrë që tek shikuesi të dalë gjithçka e argumentuar që nga lashtësia e deri në ditët e sotme,ofrohen fakte duke u prezantuar nëpërmjet hartave të ndryshme vendshtrirja e të gjitha fiseve ilire si paraardhës të shqiptarëve.Gjithashtu në dokumentar vërehen edhe gjurmët e qyteteve të rëndësishme ilire si ato të Damastonit, Dardanisë, Apolonisë, Shkupit, Ulqinit, Ulpianës, Nishit, Shkodrës, Lezhës, Therandës etj.
Me mjaft mjeshtëri janë klasifikuar edhe ngjarjet e Mesjetës si periudha më e errët për shqiptarët.
Diku në vitin 550 deri në vitin 700 fiset sllave invadojnë trojet arbërore. Krenarinë e tyre e kthen heroi ynë kombëtar Gjergj Kastrioti- Skënderbeu, i cili me luftën e tij të suksesshme shpëton krishterimin nga osmanët. Kjo periudhë ndryshe quhet edhe si epoka e Skënderbeut.
Si epokë tjetër mjaft e rëndësishme në dokumentar përmblidhet edhe Rilindja Kombëtare Shqiptare që qëllim ka krijimin e shtetit shqiptar.
Gjithashtu flitet edhe për rolin e shqiptareve në Luftën e Parë dhe të Dytë Botërore.
Hapësira më e madhe në dokumentar u është lënë mizorive të ushtrisë dhe policisë jugosllave në Kosovë, gjatë viteve 68-të e 81 si dhe Lëvizjeve Shqiptare të Rezistencës, të cilat nën udhëheqjen e liderëve të kohës kanë kundërshtuar me pendë e pushkë okupimin e Kosovës.
Shikuesit e këtij dokumentari i kanë bërë me lot skenat rrëqethëse të vitit 1990 kur regjimi i Millosheviqit helmoi nxënës e studentë e pastaj duke bërë segregacion i përjashtoi nga sistemi i rregullt shkollor .
Këto momente ankthi dhe frike ende i kujton edhe Zonja Luljetë Rexhepi-Demi,e cila mbrëmë ishte në mesin e shikuesve. Ajo këtë tmerr deri vonë enigmë e përjetoi në kohën kur ishte nxënëse e vitit të parë në gjimnazin “Kuvendi i Lezhës” në Viti. Brezin e saj ajo e quan fëmijë të pa fëmijëri.
Ndërkohë u dhanë edhe pamje të shumta nga masakrat e kryera gjithandej Kosovës. Këto skena të gjithë i përjetuan rëndë, sepse tek çdo njeri normal ato sjellin trauma dhe tronditje psikike.
Episodi më i veçantë dhe më i rëndësishmi ishte ai i shfaqjes së Ushtrisë Çlirimtare të Kosovës, me paraqitjen e së cilës nisi historia e re e Kosovës. Ajo, e ndihmuar nga pakti NATO, i dha fund sundimit të egër serb mbi Kosovën. Dokumentari u mbyll me Shpalljen e Pavarësisë së Kosovës, ku popullit të këtij vendi pas shumë vuajtjeve dhe persekutimeve iu hapën mundësi të reja për zhvillim e përparim.
Dokumentarët e ngjashëm si ky duhet arkivuar dhe duhet ruajtur me kujdes sepse nëpërmjet tyre e gjithë bota sheh çmendurinë dhe shfrenimin serb mbi shqiptarët.