Në një artikull të botuar sot në agjencinë e lajmeve B92 janë dhënë edhe disa ide se si mund të zgjidhet çështja e statusit të Kosovës, siç thonë ata. Ata madje kanë shkuar aq larg sa në debatin e tyre proklamojnë një rikthim të Serbisë në Kosovë, duke folur për një monedhë të përbashkët, politik të jashtme të përbashkët, etj. Më poshtë mund të lexoni artikullin e plotë të botuar në B92, transmeton Plus Televizion.
Njohja formale e Kosovës dhe Metohisë nën kushte të caktuara, ndryshimi i monedhës në Kosovë, shpërbërja e bazës Bondstil, etj.
Këto janë disa nga propozimet që janë dëgjuar në debatin në Institutin për Politikë dhe Ekonomi Ndërkombëtare në Sërbi.
Studiuesi i këtij Instituti, Vladimir Trapara, për shembull, beson se shqiptarëve duhet të ju ofrohet njohja formale e pavarësisë, por në kushte të caktuara, për të siguruar që Serbia të kthejë një pjesë të mirë të kontrollit de facto mbi krahinën e saj jugore.
“Në shekullin e 21 nuk është çështja thelbësore nëse një territor zyrtarisht është pjesë e territorit tënd kombëtar, por nëse ky territor ka disa kontrollit faktike”, është i bindur Trapara, i cili vë në dukje se Shtetet e Bashkuara më shumë se një shekull nuk kanë zgjeruar territorin e tyre kombëtar, por janë fokusuar në kontrollin e saj aktual mbi një pjesë të madhe të botës.
“Një numër i madh i vendeve që janë formalisht të pavarura në një masë më të madhe apo më të vogël, janë në një pozitë vasale në raport me SHBA,” theksoi Trapara në një debat të organizuar në kuadër të dialogut të brendshëm për Kosovën.
Prandaj, siç tha ai, Serbia dhe Kosova duhet të nënshkruajnë një marrëveshje ndërkombëtare që përmban të gjitha detajet e marrëveshjes me Prishtinën për njohjen reciproke zyrtare.
Kjo do të ishte një marrëveshje, në bazë të ideve të tij, të quajtur “Marrëveshja për miqësi, bashkëpunimin dhe ndihmën reciproke”, dhe jo marrëveshje të tipit që Bashkimi Sovjetik i kishte nënshkruar me fqinjët e saj gjatë Luftës së Ftohtë.
Ai paraqiti dhe shtatë kushtet, të cilat duhet ti dorëzohen Prishtinës në shkëmbim të njohjes formale të Kosovës, duke përfshirë edhe propozimin për të mbajtur emrin e Kosovës dhe Metohisë.
Ndër kushtet kryesore e tij është edhe ai për të ndaluar bashkimin e Kosovës me Shqipërinë, baza amerikane Bondsteel të shpërbëhet dhe në vend të saj të vendoset një bazë ushtarake Serbe, dhe se Serbia dhe Kosova zotohen për të formuar një bashkim ekonomik me një monedhë të përbashkët.
Për Vladimir Eisenhower, megjithatë çështja kyçe është “Kosova e kujt” ose “Çfarë po ndodh në Kosovë, ndërsa këto debate janë në Serbi”.
“Ne duhet të i kushtojmë vëmendje sot Kosovës se si mund të bashkëjetojnë etnitetet aty”, është i bindur Ajzenhamer, i cili thotë se ne duhet të kemi një strategji të qartë në planifikimin – dy hapa përpara në lidhje me momentin dhe statusin e zgjidhjes së problemeve.
Ai e sheh Kosovën si një mjedis konfuz, sidomos kur shikon pjesën në të cilën jetojnë shqiptarët.
“Varfëria ka shkaktuar një migrim ilegal të të rinjve dhe një devijim të shoqërisë në drejtim të identitetit fetar dhe përhapje e problemit në politikën e jashtme të Kosovës. Ne po flasim për Kosovë dhe Metohi, sidomos në pjesën shqiptare, si një entitet që nuk ka një vizion të qartë se si duhet të zgjidhjen disa çështje të rëndësishme”, tha Eisenhower, i cili është ligjërues në Fakultetin e Sigurisë në Beograd. Dhe, siç tha ai, “ju mund të bëheni demonët tanë, një ditë kur të zgjidhet çështja e statusit”.